Τον έντονο προβληματισμό και την έκδηλη ανησυχία του για την πορεία του εισερχόμενου ρωσικού τουρισμού στην Ελλάδα ειδικότερα φέτος αλλά και γενικότερα τόσο την τελευταία διετία όσο και για την επόμενη τουριστική χρονιά καταθέτει στη συνέντευξή του στο Business Travel blog ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Tez Tour Ελλάδας κ. Δημήτρης Χαριτίδης.

Χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, το επιτελικό στέλεχος της ελληνικής τουριστικής αγοράς είναι ένας από τους λίγους άριστους γνώστες των δρώμενων και των αποδόσεων του ρωσικού εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα μας και πάντα πέφτει μέσα στις προβλέψεις του λόγω της καθημερινής του τριβής και ενασχόλησης με τη ζωτική για τον ελληνικό τουρισμό ξένη αγορά.

Επιβεβαιώνοντας έτσι για ακόμα φορά την πρόβλεψή του- στην οποία είχε πριν από λίγους μήνες προβεί σε συνέντευξή του στο BT blog- ο κ. Χαριτίδης επισημαίνει ότι «οι Ρώσοι ταξιδιώτες που προτίμησαν για τις φετινές τους διακοπές τους ελληνικό προορισμό, θα φτάσει τους περίπου 800.000-850.000 τουρίστες». Μια επίδοση που είναι σημαντικά ενισχυμένη σε σχέση όμως μόνο το 2015. Και τούτο διότι όπως αποσαφηνίζει ο κ. Χαριτίδης «ο αριθμός τους σε απόλυτα νούμερα δεν είναι μεγάλος και βαίνει σημαντικά μειωμένος σε σύγκριση με τα έτη 2013 και 2014».

Σίγουρα διαφορετική εξέλιξη στα μεγέθη του ρωσικού τουρισμού στην Ελλάδα το 2016 θα σηματοδοτούσε η ετοιμότητα των ελληνικών προξενικών αρχών να ανταποκριθούν τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους στην αυξημένη ζήτηση των κατοίκων από τη χώρα της βότκας για την έκδοση της αντίστοιχης βίζας προκειμένου να επισκεφτούν την Ελλάδα τον Μάιο. Αντιθέτως, οι ατελείωτες ουρές που είχαν σχηματισθεί έξω από τα visa centers είχαν προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκειά τους και για αυτό δήλωναν ευθαρσώς «εάν δεν μας θέλει φέτος η Ελλάδα, τότε θα επισκεφτούμε άλλους προορισμούς».

Πέραν του Μαΐου, «χαμένος» μήνας τουριστικά για την Ελλάδα είναι και ο Οκτώβριος καθώς «εάν δεν «άνοιγε» η τουριστική αγορά της Τουρκίας, τότε ο Οκτώβριος θα ήταν με θετικό πρόσημο για την Ελλάδα, καταγράφοντας πολλές αυξήσεις του ρωσικού εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα μας μέχρι το τέλους του Οκτώβρη και ενδεχομένως τις αρχές Νοεμβρίου», εξηγεί χαρακτηριστικά ο κ. Χαριτίδης.

Παράλληλα, ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι Ρώσοι τουρίστες δεν αποτελούν εξαίρεση του κανόνα που υπαγορεύει την αύξηση μεν των αφίξεων αλλά τη μείωση δε των τουριστικών εισπράξεων το 2016. Γεγονός που αναπόφευκτα σημαίνει ότι και οι Ρώσοι ταξιδιώτες δεν δαπανούσαν επιπλέον χρήματα επισκεπτόμενοι τη χώρα μας την τρέχουσα χρονιά. Για την ακρίβεια «ξόδεψαν από 25% έως 32% λιγότερα χρήματα σε σχέση πέρυσι για εκδρομές, ανάλογα με τον προορισμό», λέει χωρίς να κρύβει τον προβληματισμό του ο πρόεδρος της Tez Tour Ελλάδας.

Ταυτόχρονα, ο κ. Χαριτίδης αναφέρει ότι λόγω της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία «οι κρατήσεις από εκείνη τη στιγμή και για έναν περίπου μήνα έπεφταν βροχή, με αποτέλεσμα μεταξύ άλλων την αύξηση τόσο των αφίξεων όσο και του αριθμού των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα σε απόλυτα νούμερα αλλά και την καταγραφή θετικού πρόσημου στα οικονομικά αποτέλεσμα πολλών tour operators καθώς μέχρι τότε πουλούσαν κάτω του κόστους».

Επιπλέον, στη συνέντευξή του στο BT blog ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Tez Tour Ελλάδας αποτυπώνει την επισκεψιμότητα των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα την τρέχουσα σεζόν ανά μήνα, ανά ελληνικό προορισμό, εξηγεί τους λόγους που τον παρακινούν να υιοθετεί την πρώτη εκτίμηση για μείωση του εισερχόμενου ρωσικού τουρισμού στη χώρα μας το 2017, αποκαλύπτει τους διεθνείς δημοφιλείς προορισμούς στην προτίμηση των Ρώσων τουριστών το 2016 και αποσαφηνίζει ποιες ξένες χώρες εξελίσσονται σε πολλά υποσχόμενες για τον ελληνικό τουρισμό.

Πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθεί συνολικά η τουριστική κίνηση από τη Ρωσία στην Ελλάδα τη φετινή χρονιά;

Ουσιαστικά η χρονιά εξελίχθηκε όπως ακριβώς προβλέπαμε εμείς αλλά και οι περισσότεροι tour operators της Ρωσικής αγοράς. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που προτίμησαν για τις φετινές τους διακοπές την Ελλάδα θα φτάσει τους περίπου  800.000-850.000 ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας μια σημαντική αύξηση σε σχέση με τον αριθμό τους μόνο το 2015. Ωστόσο, σε απόλυτα νούμερα ο αριθμός τους δεν είναι μεγάλος και βαίνει μάλιστα σημαντικά μειωμένος σε σύγκριση με το 2013 και το 2014. Την πραγματική όμως διάσταση για τη φετινή επισκεψιμότητα των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα θα δώσουν τα επίσημα στοιχεία.

Booming του ρωσικού τουρισμού στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο

Ποιους μήνες ειδικότερα παρατηρήθηκε αύξηση των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα το 2016 και ποιους αντιθέτως μείωση ή στασιμότητα στην επισκεψιμότητά τους και για ποιους λόγους;

Όλοι οι μήνες κινήθηκαν ανοδικά. Το δίμηνο όμως Απριλίου- Μαΐου μπορεί να καταγράφηκε πολύ μεγάλη ποσοστιαία αύξηση, αλλά σε απόλυτα νούμερα ο δείκτης- αριθμός των αφίξεών τους ήταν μικρός. Ο εισερχόμενος ρωσικός τουρισμός στους δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Χαλκιδική κατέγραψε τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιος- Αύγουστος) αύξηση της τάξεως του 16%-19% ανάλογα με τον προορισμό. Το Σεπτέμβριο ωστόσο παρατηρήθηκε- ας μου επιτραπεί ο όρος- booming του ρωσικού τουρισμού στην Ελλάδα. Καταλυτικό ρόλο σε αυτό διαδραμάτισε και η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία και από εκείνη τη στιγμή και για ένα περίπου μήνα οι κρατήσεις έπεφταν βροχή. Γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα τον Σεπτέμβριο να υπάρξει τόσο μεγάλη ποσοστιαία αύξηση των Ρώσων ταξιδιωτών στην Ελλάδα όσο και σε απόλυτα νούμερα ο αριθμός τους να κρίνεται ως ικανοποιητικός. Αρκεί ενδεικτικά να αναφέρω ότι η Κρήτη και η Ρόδος ενέγραψαν αύξηση της τάξεως περίπου του 57% το Σεπτέμβριο της τρέχουσας σεζόν. Η αύξηση της επισκεψιμότητας των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα εκείνο το διάστημα βοήθησε πολλούς tour operators να κλείσουν με θετικό πρόσημο για την τρέχουσα σεζόν καθώς μέχρι τότε μπορεί να παρουσίαζαν αύξηση στον αριθμό των πελατών τους- των Ρώσων δηλαδή ταξιδιωτών προς Ελλάδα-αλλά τα οικονομικά τους αποτελέσματα δεν ήταν και τα καλύτερα καθώς αρκετές φορές πουλάγανε κάτω του κόστους.

Παράλληλα, το «άνοιγμα» της Τουρκίας κατέστρεψε τον τουριστικό Οκτώβριο στην Ελλάδα. Για να γίνω πιο σαφής, πρέπει να αναφέρω ότι εάν δεν «άνοιγε» η γειτονική τουριστική αγορά για τους Ρώσους ταξιδιώτες, τότε και ο Οκτώβριος θα ήταν με θετικό πρόσημο για την Ελλάδα. Μετά γνώσης τολμώ να δηλώσω ότι θα είχαμε πολλές αφίξεις του ρωσικού εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα μας μέχρι το τέλος του Οκτώβρη και ενδεχομένως τις αρχές Νοεμβρίου. Έτσι και σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία παρόλο που τον Οκτώβριο καταγράφηκε μια αρκετά μεγάλη ποσοστιαία αύξηση π.χ. στην Κρήτη και στη Ρόδο – με τις αφίξεις των Ρώσων τουριστών να πιάνουν το 220% και το 119,59% αντίστοιχα σε σχέση με τον ανάλογο μήνα του περασμένου έτους- εντούτοις σε απόλυτα νούμερα μιλάμε μόλις για 17.575 και 5.437 Ρώσους ταξιδιώτες στους δύο δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς, ενώ στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» άγγιξαν τα 8.807 άτομα. Πρόκειται για πολύ μικρά νούμερα που δεν έχουν καμία σχέση με τον επιθυμητό στόχο. Δράττομαι της ευκαιρίας να αναφέρω ότι τα τουριστικά προγράμματα που προτείνουν πολλοί Ρώσοι tour operators για την Τουρκία θα διαρκέσουν έως το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2017.

25%-32% λιγότερα χρήματα ξόδεψαν φέτος οι Ρώσοι για εκδρομές

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία- χαρακτηριστικά που συνθέτουν το προφίλ των Ρώσων τουριστών οι οποίοι επισκέφτηκαν την Ελλάδα το 2016;

Κοινή διαπίστωση αποτελεί ότι παρόλο που το 2016 είχαμε αύξηση στις αφίξεις, εντούτοις τα έσοδα- και όχι μόνο από τη ρωσική αγορά- είναι μειωμένα σε σχέση με το 2015. Το γεγονός ότι έχουμε αύξηση στις αφίξεις της τάξεως του 47%, ενώ η αύξηση των εκδρομών άγγιξε μόνο το 16% τα λέει όλα και δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία οι Ρώσοι ξόδεψαν από 25% έως 32% λιγότερα χρήματα σε σχέση πέρυσι για εκδρομές, ανάλογα με τον προορισμό. Η μέση διάρκεια παραμονής τους έμεινε στα ίδια επίπεδα, στις περίπου 11 μέρες.

Οι «κερδισμένοι» και οι «χαμένοι» ελληνικοί προορισμοί

Ποιοι είναι οι κερδισμένοι ελληνικοί προορισμοί στην προτίμηση των Ρώσων τουριστών φέτος και αντιθέτως οι «χαμένοι»;

«Χαμένοι» προορισμοί στην προτίμηση των Ρώσων ταξιδιωτών εξακολουθούν να είναι αυτοί που δέχτηκαν αθρόα κύματα μεταναστών.

Σε ότι αφορά ειδικότερα στη ρωσική τουριστική αγορά, πρόκειται συγκεκριμένα για την Κω. Όλοι οι υπόλοιποι ελληνικοί προορισμοί παρουσίασαν μεγάλη αύξηση των Ρώσων τουριστών. Η Κρήτη, η Ρόδος και η Χαλκιδική παραμένουν οι πιο βασικοί προορισμοί για τη ρωσική αγορά. Αρκετά καλά κινήθηκε η Κέρκυρα και η Δυτική Πελοπόννησος. Ωστόσο επιμένω στη βασικότερη πτυχή: χάσαμε τον Μάιο και τον Οκτώβριο, άρα ποιο είναι το νόημα της αύξησης αφού ούτως ή αλλιώς οι καλοκαιρινοί μήνες γεμίζουν με τουρίστες και τις κακές τουριστικές χρονιές;

Η δυναμική της πολωνικής αγοράς-Αυξημένη 19% η κατά κεφαλήν δαπάνη των Ουκρανών τουριστών, σε σχέση με τους Ρώσους

Ποιες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης παρουσίασαν φέτος αύξηση του τουριστικού τους ρεύματος στην Ελλάδα;

Οι Βαλτικές χώρες, η Ρουμανία και η Πολωνία παρουσιάζουν φέτος θεαματική αύξηση του περίπου 18%. Ειδικότερα η πολωνική αγορά εξελίσσεται σε μια πολύ βασική αγορά για τον ελληνικό τουρισμό. Παρόλο που η Tez Tour δεν δραστηριοποιείται και δεν διαθέτει ταξιδιωτικά προγράμματα προς τους Πολωνούς για να επισκεφτούν την Ελλάδα, εντούτοις σε συνομιλίες με συναδέλφους διαπιστώνω τη μεγάλη δυναμική της εν λόγω αγοράς. Εμείς σαν Tez Tour Ελλάδας- που διαθέτουμε ταξιδιωτικά προγράμματα για την Ελλάδα σε 9 ξένες αγορές (Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία, Ρουμανία, Μολδαβία, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) ποντάρουμε- εκτός από τη Ρωσία- στις Βαλτικές χώρες καθώς και στην Ρουμανία. Ευελπιστώ στο εγγύς μέλλον να ανακάμψει και η Ουκρανία καθώς μέχρι και το 2013 ήταν πολύ βασική αγορά, ειδικά για τον τουρισμό της Κρήτης. Οι Ουκρανοί ξοδεύανε περισσότερα χρήματα ακόμα και από τους Ρώσους. Μπορώ να σας πω ότι και φέτος η κατά κεφαλήν δαπάνη των Ουκρανών τουριστών ήταν μεγαλύτερη από των Ρώσων κατά περίπου 19%.

Μείωση των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα το 2017

Ποιες είναι οι πρώτες εκτιμήσεις σας για την τουριστική κίνηση των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα το 2017;

Εκτιμώ ότι το 2017 θα υπάρξει πτώση του εισερχόμενου ρώσικου τουρισμού στην Ελλάδα. Στην εκτίμηση αυτή συμβάλλουν παράγοντες όπως: η συνεχιζόμενη κρίση στη Ρωσία εξακολουθεί, η πολιτική κατάσταση που γίνεται ολοένα και χειρότερη, η ανακοίνωση από τον  πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν για αύξηση φόρων για το 2017, η συζήτηση για την επιβολή και φόρου ταξιδιών στο εξωτερικό, η περαιτέρω μείωση 10%-15% της εξερχόμενης τουριστικής κίνησης την οποία προβλέπει το Rostourism. Ταυτόχρονα και το πιο βασικό στοιχείο είναι ότι έχει «ανοίξει» η τουριστική αγορά της Τουρκίας όπου το υπουργείο τουρισμού της γειτονικής χώρας δήλωσε ότι και το 2017 θα επιδοτεί με 6000 δολάρια ανά πτήση τα τσάρτερ, ενώ σύμφωνα με το ρωσικό τύπο οι Τούρκοι ξενοδόχοι έχουν ρίξει κατά 20%-25% τις τιμές τους. Αυτό που ίσως μας βοηθήσει είναι ότι μετά από το κάζο του Μαΐου με τις βίζες, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Ρωσία αποδείχθηκε το καλύτερο μεταξύ των χωρών της ζώνης Σέγκεν και έχει εκδώσει πολλές βίζες πολλαπλών εισόδων. Άρα η λογική προτρέπει σε μια εκτίμηση για μείωση των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα το 2017 αλλά ας μην προτρέχουμε γιατί όταν αναφερόμαστε στη ρωσική αγορά είναι ακόμα πολύ νωρίς στο να προβαίνουμε στις όποιες οριστικές εκτιμήσεις.

 Η συνέπεια της Tez Tour Ελλάδας

Η Tez Tour Ελλάδας στοχεύει το 2017 να αυξήσει ή να διατηρήσει τον αριθμό των ξένων τουριστών που επισκέφτηκαν με τις ταξιδιωτικές της υπηρεσίες την Ελλάδα το 2016;

Η Tez Tour Ελλάδας έχει βάλλει ως στόχο να διατηρήσει τα ίδια νούμερα από τη Ρωσία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Μολδαβία και τις χώρες Κ.Α.Κ. και να καταγράψει μικρή αύξηση από τις Βαλτικές χώρες. Αξίζει να αναφέρω ότι προτού ακόμα «κλείσει» η αγορά της Τουρκίας, είχαμε βάλλει έναν συγκεκριμένο στόχο για το 2016. Ο στόχος αυτός επετεύχθη χωρίς να κάνουμε την όποια αλλαγή στο πρόγραμμά μας. Η συνέπειά μας αυτή έχει εκτιμηθεί, από ότι έχω διαπιστώσει, από τους παράγοντες της αγοράς.

 «Εάν φτιάχναμε τις υποδομές θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα»

Πώς η Ελλάδα θα μπορέσει να προσελκύσει το Ρώσο τουρίστα που ανήκει στην υψηλή εισοδηματική τάξη;

Παρόλο που δεν είμαι ο πλέον αρμόδιος για να απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση, εντούτοις πιστεύω ότι εάν φτιάχναμε τις υποδομές θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα.

Οι δημοφιλείς ξένοι προορισμοί στην προτίμηση των Ρώσων τουριστών

Ποιοι ήταν οι δημοφιλέστεροι ξένοι προορισμοί για τους Ρώσους τουρίστες φέτος;

Μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2016 έχουν ανακοινωθεί επίσημα στοιχεία. Τα στοιχεία αυτά δεν δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη συνολική χρονιά και ειδικά για την Ελλάδα αφού έντονη κίνηση των Ρώσων τουριστών στη χώρα μας καταγράφεται πάντα το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Ωστόσο, το βασικό συμπέρασμα που μπορεί με ευκολία να εξαχθεί είναι ότι ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που ταξιδεύει στο εξωτερικό εξακολουθεί και το 2016 να μειώνεται με βραδύτερο όμως ρυθμό σε σχέση με το 2015. Το πρώτο εξάμηνο του 2016 οι Ρώσοι πραγματοποίησαν 13,2 εκατομμύρια ταξίδια στο εξωτερικό, ποσοστό 13,1% χαμηλότερο σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2015 ( 15.200.000). Ωστόσο για να υπάρξει μια σύγκριση των μεγεθών θα πρέπει να τονισθεί ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015 η ροή του εξερχόμενου ρωσικού τουρισμού μειώθηκε κατά 24,4%, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014.

Κατά τους πρώτους έξι μήνες του τρέχοντος έτους, οι Ρώσοι ταξίδεψαν στην Αμπχαζία (1,5 εκατομμύρια επισκέψεις), Φινλανδία (1 , 26 εκατομμύρια), Καζακστάν (1,25 εκατομμύρια), Ουκρανία (816 χιλ.), Κίνα (712.000.), Εσθονία (698 χιλ.), Πολωνία (581 χιλ.), Γερμανία (468000.), Ταϊλάνδη ( 441 χιλ.) και Ισπανία (321 χιλιάδες.). Ταυτόχρονα, η Φινλανδία ανέβηκε στη δεύτερη θέση, παίρνοντας τη θέση της Τουρκίας, με βάση στοιχεία της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στατιστικής.

Σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, υποχώρησαν θεαματικά η Τουρκία και η Αίγυπτος. Για παράδειγμα, στην Τουρκία κατά τους πρώτους 6 μήνες του τρέχοντος έτους, οι Ρώσοι έκαναν 168.000 ταξίδια, ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο 1.370.000 ταξίδια (μείωση 87,7%). Ακόμη σημαντικοί προορισμοί ήταν στο πρώτο εξάμηνο του 2016: η Κύπρος, η Ιταλία, η Λιθουανία, η Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν, η Ελλάδα (260 χιλιάδες – 314.000 ταξίδια.), τα  Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (240 χιλ.), η Βουλγαρία (182 χιλ.) και η Γαλλία (180.000). Αξιοσημείωτη είναι η εντυπωσιακή δυναμική της Κύπρου (αύξηση περίπου 50%) και της Κίνας (45% αύξηση). Πολύ καλά  αποτελέσματα έχουν να επιδείξουν τα ταξίδια προς την Ταϊλάνδη ( 24,2%), τη Βουλγαρία (+ 23,8%), την Ελλάδα (+ 22,1%) και τη Γεωργία (+ 21,2%).

Στο τέλος της σεζόν η Ελλάδα σίγουρα θα ανέβει θέσεις και λογικά θα συμπεριλαμβάνεται στους top 5 δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς για τους Ρώσους τουρίστες.