Μια ιστορία τουριστικής «ανάπτυξης» χωρίς σχεδιασμό, «έτσι χωρίς πρόγραμμα», η ιστορία του αγαπημένου χωριού των εφηβικών και νεανικών διακοπών μου, που «έπεσε» και «σηκώθηκε» και συνεχίζει να «σηκώνεται», γιατί πολλά μένουν να γίνουν*. Ένα παράδειγμα, που ο R.Butler θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτούσιο στο μοντέλο του για τον κύκλο ζωής των τουριστικών προορισμών:

Κάπου στη μέση της εφηβείας μου και ενώ παραθερίζαμε στην πόλη της Κέρκυρας, απ’ την οποία και έχω καταγωγή, η μητέρα μου αποφάσισε να συνεχίσουμε τις διακοπές μας στο παραθαλάσσιο χωριό Μπενίτσες, που είχε μόλις “ανακαλύψει” ο ζωγράφος αδελφός της. Ήταν τότε ο επίγειος παράδεισος: παραδοσιακός οικισμός πνιγμένος στα εσπεριδοειδή, ωραία παλιά κτίρια στόλιζαν την παραλία, το χωριό είχε μικρό λιμανάκι με δύο γρι- γρι, απλούς και φιλικούς κατοίκους και τουρίστες ελάχιστους, που θα έλεγε κανείς ότι ήταν διαλεγμένοι ένας-ένας. Από τη Βίβιαν Λή μέχρι σημαντικές ακαδημαϊκές προσωπικότητες ή προσωπικότητες  του Βασιλικού Θεάτρου της Μ.Βρετανίας, που αγόραζαν ή έκτιζαν μικρά σπίτια στον καταπράσινο λόφο, κοντά στο χωριό και που αποτελούσαν την κοινότητα των εποίκων χειμώνα-καλοκαίρι.

Ύστερα, στον παράδεισο των εφηβικών μας χρόνων, ήλθαν οι Βρετανοί Τ.Ος, την περίοδο της πρώτης ανάπτυξης των τουριστικών πακέτων… Οι Τ.Ος άρχιζαν να εξασφαλίζουν κτίρια για κρεβάτια (νέα κτίρια, που χτίζονταν  όπως – όπως) πληρώνοντας την κατασκευή τους έναντι αποκλειστικής μίσθωσης αρκετών ετών. Τα κτίρια της παραλίας πρώτα μετατράπηκαν όλα σχεδόν σε… greek art (ό,τι κι αν σήμαινε αυτό ήδη από τότε) και μετά σε bars, pubs και discotheques. Ο θόρυβος  από τη μουσική ήταν τέτοιος, που ήταν αδύνατο ακόμη και να κοιμηθείς. Οι νεαροί Βρετανοί τουρίστες ήσαν ευχαριστημένοι: είχαν μεταφέρει την Μ.Βρετανία στον τόπο διακοπών τους, όπου όμως απολάμβαναν επιπλέον θάλασσα, ήλιο και φθηνά ποτά, κυρίως το τελευταίο.

Δεν είχε σημασία αν ήταν στην Κέρκυρα ή αλλού. Δεν «επικοινωνούσαν»με τον προορισμό, κι εκείνος δεν τους «επικοινωνούσε» τα χαρακτηριστικά του, την κουλτούρα του, τον τρόπο ζωής του. Μια αγγλική αποικία, χωρίς αρμοστές… Ένα χωριό 500 κατοίκων με 5.000 διανυκτερεύσεις όλες σχεδόν σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, που υπερηφανευόταν ότι διέθετε τον πιο μοδάτο Λονδρέζο dj της εποχής! Η τοπική κοινωνία άλλαξε… Οι αξίες άλλαξαν… Τα  σπίτια, που μέχρι πριν λίγα χρόνια έμεναν διάπλατα ανοιχτά, διότι δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος,  άρχισαν να κλειδώνονται. Το 1989 σημειώθηκε και ο πρώτος φόνος μεταξύ μεθυσμένων Βρετανών…

Όταν το χωριό έγινε αβίωτο για εμάς, πουλήσαμε το εντός οικισμού οικόπεδο με 8 γιγάντιες ελιές, που είχαμε αγοράσει με στόχο να χτίσουμε ένα σπίτι. Είχε ήδη επιβληθεί «κορεσμός» και εγώ (ως υπάλληλος του ΕΟΤ πλέον) επισήμανα στον αγοραστή, ότι δεν μπορεί να χτίσει τουριστικό κατάλυμα. Με διαβεβαίωσε ότι θα έχτιζε σπίτι «για να βάλει τα παιδιά του». Στη συνέχεια έμαθα ότι έχτισε 32 studios…

Η εποχή συνέπεσε με το πέρασμα διασημοτήτων από το νησί, όπως πχ οι δύο αδελφοί Durrel, που είχαν σπίτια στο νησί εκείνα τα χρόνια, ή και στο ίδιο το χωριό, όπως οι Animals κ.α διάσημοι. Εντούτοις,  η αυξανόμενη χρόνο με το χρόνο τουριστική πελατεία του χωριού δαπανούσε όλο και λιγότερα ή δαπανούσε ελάχιστα. Σιγά-σιγά μάλιστα «μετακόμιζε» σε πιο φθηνούς και «άγριους» (wild) προορισμούς. Και σταδιακά, ο προορισμός απαξιώθηκε και εγκαταλείφθηκε από τους Βρετανούς, που ήταν σχεδόν η αποκλειστική πελατεία του…..Οι ανατολικοί (Ούγγροι και Τσέχοι κυρίως), τουρίστες με χαμηλό προϋπολογισμό διακοπών, στήριξαν τον προορισμό στο μεσοδιάστημα της ανανέωσής του.

Σήμερα, μετά την κατασκευή του αποχετευτικού, που αντικατέστησε τα καναλέτα των Ενετών, κι ενός τουριστικού αγκυροβολίου και κυρίως μετά τη συνειδητοποίηση των λαθών από μερίδα των ντόπιων, που εξελίχθηκαν σε τουριστικούς επιχειρηματίες, το χωριό παρουσιάζει μια κανονικότητα και σαφή βελτίωση. Αντί για τις pubs, η κορφιάτικη κουζίνα γύρισε στις Μπενίτσες και προσφέρεται σε εξαιρετικά  μεζεδοπωλεία, με πιο γνωστό αυτό που λειτουργεί  σ΄ένα υπέροχο 3όροφο  κτίριο της παραλίας, χαρακτηριστικό δείγμα κερκυραϊκής αρχιτεκτονικής!

Οι παιδικοί μου φίλοι μένουν οι ίδιοι, αναλλοίωτοι, όπως και οι αναμνήσεις από τον παράδεισο που ζήσαμε μαζί.  Και όταν πηγαίνω, προσπαθώ να υπολογίσω, με την επαγγελματική διαστροφή που πλέον με χαρακτηρίζει, τί θετικό έγινε και πού βαδίζει ο πιο αγαπημένος προορισμός της ζωής μου, που δεν θα είναι ποτέ ο ίδιος.

• άρθρο της κυρίας Μπέττυς Χατζηνικολάου, νομικού, tourism expert και πρώην προέδρου ΕΟΤ στο blog της Marketing Greece