Με την παραίνεση- προτροπή του πατέρα της ο οποίος ανακάλυψε την προκήρυξη για την εισαγωγή 40 σπουδαστών στη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης- δίνει εισαγωγικές εξετάσεις. Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και φυσικά των βαθμών της επιτυγχάνει τη φοίτησή της στη σχολή και πολύ σύντομα η άριστη γνώμη που είχε για τη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης, επιβεβαιώνεται πλέον και στην πράξη. Και τούτο διότι πέραν από τις θεωρητικές γνώσεις, αποκτά ιδίαν γνώση και αντίληψη για το επάγγελμα της ξεναγού που επέλεξε που ακολουθήσει στην επαγγελματική της ζωή, με την απαραίτητη πρακτική άσκηση που «υπαγορεύει» η Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης στους σπουδαστές της, τους εν δυνάμει διπλωματούχους ξεναγούς. «Η απαραίτητη πρακτική άσκηση περιελάμβανε εκπαιδευτικές εκδρομές σε όλη την Ελλάδα, σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μονές, ναούς, παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικά κέντρα και αξιοθέατα όλων των εποχών, καθώς και σε βιότοπους της Ελλάδας», εξηγεί χαρακτηριστικά στη συνέντευξή της στο Business Travel blog η πιστοποιημένη ξεναγός Ελλάδας από το υπουργείο Τουρισμού κυρία Έφη Καλαμπουκίδου. Και απερίφραστα δηλώνει ότι «με τις θεωρητικές και κυρίως τις πρακτικές γνώσεις ο μελλοντικός ξεναγός που θα επιτύχει στις διπλωματικές εξετάσεις και θα πιστοποιηθεί με ταυτότητα από το υπουργείο Τουρισμού, βγαίνει έτοιμος στην αγορά εργασίας». Έτσι δεν θα πρέπει να εκπλήττει γιατί η ίδια θεωρεί ότι «η Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης είναι ίσως η αρτιότερη επαγγελματική εκπαίδευση που υπάρχει στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες, με σαφή προσανατολισμό στην άσκηση του επαγγέλματος του ξεναγού και μόνο. Την άρτια επαγγελματική εκπαίδευση του ξεναγού της Ελλάδας έχει στο παρελθόν επιβραβεύσει και ο CEDEFOP».

Αναλύοντας διεξοδικά το εργασιακό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να απασχοληθούν σήμερα οι ξεναγοί στην Ελλάδα (εποχικότητα, επαγγελματική αποκατάσταση, εισόδημα κλπ.), τους παράγοντες που επηρεάζουν την εύρυθμη ή μη λειτουργία του κλάδου της (αύξηση ή μείωση της τουριστικής κίνησης στη χώρα μας, all inclusive, υπερτουρισμός κλπ.), επισημαίνει ότι καταλυτικό ρόλο στην απασχόληση του ξεναγού διαδραματίζουν τόσο οι ξένες γλώσσες που αυτός μιλά άριστα όσο και η έδρα του. Προκειμένου να γίνει πιο σαφής αναφέρει ότι παράλληλα με την άδεια ξενάγησης που είχε στην αρχή μόνο στα αγγλικά, ξεκίνησε να μαθαίνει και γερμανικά τα οποία τότε είχαν μεγάλη ζήτηση και υπήρχαν λίγοι γερμανόφωνοι ξεναγοί στην αγορά. Ωστόσο και όπως σημειώνει η Πρώην Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών (ΠΟΞΕΝ) «εδώ και 10 περίπου χρόνια συνήθως εργάζομαι στα αγγλικά, αφού έχω καθιερωθεί πλέον στην αγορά και έχω την άνεση μετά από 30 χρόνια καριέρας να επιλέγω με ποιούς προτιμώ να συνεργαστώ και ποιές εκδρομές θέλω να κάνω». Δράττοντας της ευκαιρίας δεν παραλείπει να τονίσει ότι λόγω των μετακινήσεων των ξεναγών σε ελληνικούς προορισμούς στους οποίους παρατηρείται ζήτηση «έχουμε ένα σημαντικό ατού καθώς στην Ελλάδα όλοι οι ξεναγοί είμαστε εθνικής εμβέλειας και διαθέτουμε καλή φήμη στο εξωτερικό».

Πέραν τούτων, η κυρία Καλαμπουκίδου που «ανανέωσε» πριν από λίγες μέρες, για τρίτη συνεχή φορά τη θητεία της ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Σωματείων Ξεναγών (FEG) αναδεικνύει τόσο το κοινό πρόβλημα που ταλανίζει τον κλάδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συνίσταται στις παράνομες ξεναγήσεις από ανειδίκευτους όσο και το πρόγραμμα ξενάγησης σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες T-Guide της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χωρίς να φείδεται λόγων αναλύει ποια βήματα έχουν και θα πρέπει να γίνουν από την Ελληνική Πολιτεία τόσο για να αναγνωρισθεί ο ρόλος και η αξία της – του ξεναγού στον ελληνικό τουρισμό όσο και για τον καίριο τομέα της εκπαίδευσής τους. Λιτά μεν, άκρως περιεκτικά δε συστήνει να «υπάρχει πολιτική βούληση για να ξαναγίνουν οι σχολές ξεναγών πρότυπο για τον CEDEPOF».

Επιπλέον, η Πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Ξεναγών της FEG για την Ευρώπη και της WFTGA για την Ελλάδα που έχει διδάξει τεχνικές ξενάγησης τόσο στην Ελλάδα όσο και διάφορες ξένες χώρες, δηκτικά σχολιάζει ότι «όποιος  νομίζει ότι επειδή είναι 10-20 χρόνια ξεναγός τα ξέρει όλα κι είναι καλός στα πάντα, κάνει μέγα λάθος» και με νόημα συμπληρώνει μεταξύ άλλων ότι «ο ξεναγός είναι παγκοσμίως επάγγελμα που χρειάζεται κατ’ εξοχήν δια βίου μάθηση».

Έχοντας ιδίαν γνώση και αντίληψη για τις προτιμήσεις των ξένων τουριστών στην Ελλάδα, ανεπιφύλακτα θεωρεί ότι «ο προσβάσιμος, ο θρησκευτικός τουρισμός, ο modular tourism με τα πριβέ tailor made τουρ έχουν τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης και μέλλον στην Ελλάδα»

Προβαίνοντας σε έναν απολογισμό και συνάμα υπολογισμό της 30χρονης ξεναγικής της σταδιοδρομίας, δεν διστάζει να αναφέρει ότι «στις Μονές των Μετεώρων πρέπει να έχω πάει για ξενάγηση γύρω στις 700 φορές! Κι αυτό χωρίς να κατοικώ καν στην περιοχή». Χωρίς να κρύβει τον ενθουσιασμό της, «μυεί» το Business Travel blog στις πιο ευχάριστες στιγμές της επαγγελματικής της πορείας. Μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται: α) η ξενάγηση μιας αμερικανικής οικογένειας τριών γενιών -«Αμερικανίδα έφερε στην  Ελλάδα τα παιδιά και τα εγγόνιά της για να τους δείξει τα μέρη που αγάπησε και δίδαξε για όλη της τη ζωή»- και β)  «η πρώτη φορά που ξενάγησα άτομα με σύνδρομο Down στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, για να κάνω την πρακτική μου και να πιστοποιηθώ ως «T- GUIDE» για την εξειδίκευση σε ξεναγήσεις δηλαδή σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες».

Οι λόγοι για τους οποίους επί 30 συναπτά έτη ασκεί το επάγγελμα της ξεναγού

Για ποιους λόγους επιλέξατε να ακολουθήσετε το επάγγελμα της ξεναγού; Ποιο ήταν και εξακολουθεί να λειτουργεί ως δέλεαρ για εσάς; 

Καταρχήν την προκήρυξη για τη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης, από την οποία αποφοίτησα και πιστοποιήθηκα ως διπλωματούχος ξεναγός -τότε υπαγόταν στον ΕΟΤ – την ανακάλυψε ο πατέρας μου, στα 20 μου. Μου φάνηκε ενδιαφέρουσα ως ιδέα, έδωσα εισαγωγικές εξετάσεις σε ξένες γλώσσες και μαθήματα και πέτυχα να είμαι στους 40 σπουδαστές, που έχει πάντοτε ως μέγιστο αριθμό η κάθε τάξη των σχολών ξεναγών. Πολύ σύντομα η άποψη που είχα για τη σχολή επιβεβαιώθηκε.

Είναι ίσως η αρτιότερη επαγγελματική εκπαίδευση που υπάρχει στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες, με σαφή προσανατολισμό στην άσκηση του επαγγέλματος του ξεναγού και μόνο. Γι’ αυτό και περιλαμβάνει την απαραίτητη πρακτική άσκηση σε εκπαιδευτικές εκδρομές σε όλη την Ελλάδα σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μονές, ναούς, παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικά κέντρα κι αξιοθέατα όλων των εποχών, καθώς και βιότοπους της Ελλάδας.

Έτσι ο μελλοντικός ξεναγός που θα επιτύχει στις διπλωματικές εξετάσεις και θα πιστοποιηθεί με ταυτότητα από το Υπουργείο Τουρισμού, βγαίνει έτοιμος για την αγορά εργασίας.

Την άρτια επαγγελματική εκπαίδευση του ξεναγού της Ελλάδας έχει στο παρελθόν επιβραβεύσει κι ο CEDEFOP, ενώ δεν υπάρχει απόφοιτός της – είτε μεταλυκειακής, είτε ανώτατης εκπαίδευσης, είτε εργάζεται ως ξεναγός, είτε ασκεί στην πορεία άλλο επάγγελμα – που να μην επιβεβαιώνει εδώ και δεκαετίες πόσο χρήσιμη ήταν αυτή η πρακτική άσκηση σε όλη τη χώρα. Η θεωρία είναι πάντα το «εύκολο»  τμήμα ενός προγράμματος σπουδών και μπορεί ο καθένας να τη διαβάσει στο σπίτι του.

Σημαντικό δέλεαρ για μένα είναι ότι στην εργασία μας συναναστρέφεσαι συνεχώς με κόσμο και είσαι εκτός γραφείου, σε εκδρομές ανά την Ελλάδα, αφού είναι επάγγελμα με ολοήμερη και πολυήμερη επικοινωνία με τον επισκέπτη μας.

 Το εργασιακό περιβάλλον του ξεναγού στην Ελλάδα εν έτη 2019

Ποιο είναι το εργασιακό περιβάλλον στο οποίο καλείται να εργαστεί και να λειτουργήσει σήμερα ο ξεναγός στην Ελλάδα;

Πρόκειται για εποχιακό επάγγελμα, το οποίο όλοι μας ασκούμε το πολύ 6 μήνες το χρόνο, όση δηλαδή διαρκεί και η τουριστική μας σεζόν. Αυτό είναι και θετικό και αρνητικό. Με πολύ τρέξιμο και κούραση πάνω στην ένταση της σεζόν, πολυήμερες απουσίες από το σπίτι, σχεδόν πάντα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες ζέστης, βροχής, κλπ, μέσα σε πλήθη τουριστών και μποτιλιάρισμα, με απρόοπτα που συχνά πρέπει να διαχειριστούμε άμεσα κι αποτελεσματικά οι ίδιοι οι ξεναγοί-από τραυματισμούς, ασθένειες, θανάτους και κλοπές, μέχρι και παράπονα από πελάτες. Είναι εργασία που σου επιτρέπει να έχεις τους μισούς μήνες του χρόνου ελεύθερους για ξεκούραση και διακοπές.

Όσο για την επαγγελματική αποκατάσταση και το εισόδημα του ξεναγού, να τονίσω ότι αυτό ποτέ δεν είναι σίγουρο κι εξασφαλισμένο για κανέναν μας, αφού δεν είμαστε δημόσιοι υπάλληλοι. Εξαρτάται πάντοτε από το πόσο καλά πάει ο τουρισμός μας κάθε χρονιά, από τη ζήτηση της τουριστικής αγοράς, αλλά κυρίως από τις ξένες γλώσσες που μιλάει άριστα ο ξεναγός και από την έδρα του. Εγώ για παράδειγμα, ξεκίνησα ως νέα ξεναγός κι έχοντας άδεια ξενάγησης στην αρχή μόνο στα αγγλικά. Τα αγγλικά όμως σχεδόν πουθενά δεν σου δίνουν αρκετή εργασία, γιατί διαχρονικά οι περισσότεροι ξεναγοί μιλούν αγγλικά, οπότε υπάρχει υπερπροσφορά. Έτσι, συνέχισα να μαθαίνω παράλληλα και γερμανικά – τότε είχαν μεγάλη ζήτηση και εργαζόντουσαν λίγοι γερμανόφωνοι ξεναγοί στην αγορά – και δούλεψα για πολλά χρόνια σχεδόν μόνο στα γερμανικά. Εδώ και 10 περίπου χρόνια συνήθως εργάζομαι στα αγγλικά, αφού έχω καθιερωθεί πλέον στην αγορά και έχω την άνεση μετά από 30 χρόνια καριέρας να επιλέγω με ποιούς προτιμώ να συνεργαστώ και ποιές εκδρομές θέλω να κάνω.

Επίσης ο τόπος κατοικίας κι εργασίας του ξεναγού παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για το εισόδημα που θα έχει. Τι να κάνει π.χ. ένας ρωσόφωνος ή κινεζόφωνος ξεναγός αν μένει στις Σέρρες ή στην Καρδίτσα; Δεν θα εργαστεί ποτέ του αν δεν μπορεί να μετακινηθεί σε μέρη όπου υπάρχει ζήτηση σε συγκεκριμένες γλώσσες. Έτσι καταπολεμούμε την ανεργία στον κλάδο, εμείς και το κράτος εδώ και δεκαετίες. Με μετακινήσεις σε νησιά ή στην ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό είναι ένα σημαντικό ατού που έχουμε, αφού στην Ελλάδα όλοι είμαστε ξεναγοί εθνικής εμβέλειας κι έχουμε καλή φήμη στο εξωτερικό. Θέλουν π.χ. 20-30 γερμανόφωνους ξεναγούς σε ένα νησί για έναν μήνα εργασίας επειδή θα έρθουν τα ξένα γκρουπ ηλικιωμένων (Senioren); Θα πάνε ξεναγοί να μείνουν εκεί όσο χρειαστεί. Έχει σε ένα λιμάνι μας ταυτόχρονα άφιξη 5-6 κρουαζιερόπλοιων σε μια μέρα; Θα μετακινηθούν ξεναγοί από άλλα μέρη για να εξυπηρετήσουν τη ζήτηση.

Όλα αυτά με έκαναν να αποφασίσω με την αποφοίτησή μου να ασκήσω το επάγγελμα του ξεναγού και δεν το μετάνιωσα καθόλου εδώ και 30 χρόνια.

 Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην 30χρονη ξεναγική της σταδιοδρομία-πορεία

Ποιους θεωρείτε ως σημαντικούς σταθμούς στην επαγγελματική σας διαδρομή των 30 συναπτά ετών στην ξενάγηση ξένων επισκεπτών στην όμορφη Ελλάδα;

Ξεκινώ από την αποφοίτησή μου από τη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης, όπου είχα εξαιρετικούς καθηγητές, μεγάλα ονόματα στο χώρο τους. Επίσης σημαντική στιγμή για μένα, χωρίς να έχω ποτέ απασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό, ήταν η 6μηνη πρακτική άσκηση που έκανα στα εργαστήρια συντήρησης αρχαιοτήτων του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη. Να κάνω εδώ μια παρένθεση για να τονίσω ότι η πρακτική άσκηση, που είναι προϋπόθεση για τα ΙΕΚ, όταν μιλάμε για επαγγελματική εκπαίδευση, είναι κάτι που οι ακαδημαϊκοί των ΑΕΙ μας δεν καταλαβαίνουν, γιατί ίσως δεν το βίωσαν. Σ’ ένα μουσείο-κόσμημα λοιπόν, με βράβευσή από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως το καλύτερο μουσείο της Ευρώπης για το 2005, με εξαιρετικά σύγχρονα εργαστήρια, είχα την τύχη μετά την αποφοίτησή μου από ΙΕΚ Τεχνικών Συντήρησης και Έργων Τέχνης να γνωρίσω και να εργαστώ σε πέτρα, μέταλλο, κεραμικό, γυαλί, ψηφιδωτό και τοιχογραφία με επίσης πολύ καλούς κι έμπειρους συντηρητές και δασκάλους. Μου έμαθε πολλά πράγματα αυτή η άσκηση, γνώση που στάθηκε χρήσιμη κατά τις ξεναγήσεις μου. Πότε-πότε συντηρώ στο σπίτι και κανένα οικογενειακό κειμήλιο ή αντίκα!

«Η πιο ευτυχισμένη στιγμή ήταν με την οικογένεια Αμερικανών τριών γενιών που ξενάγησα ανά την Ελλάδα για αρκετές μέρες»

Ποια είναι η πιο ευτυχισμένη στιγμή στην καριέρα σας και ποια αντιθέτως η πιο «δύσκολη»; 

Η πιο ευτυχισμένη στιγμή ήταν με την οικογένεια Αμερικανών τριών γενιών, που ξενάγησα ανά την Ελλάδα για αρκετές μέρες. Για την ακρίβεια πρόκειται για Αμερικανίδα που έμαθε να αγαπά την Ελλάδα από τη μητέρα της με την οποία επισκέφτηκε για πρώτη φορά τη χώρα μας σε ηλικία μόλις 18 ετών, Ήρθαν μόνες τους στην Ελλάδα και με νοικιασμένο αυτοκίνητο γύρισαν τη μισή χώρα το 1960, όταν υπήρχαν ακόμα χωματόδρομοι και μερικά μόνο Ξενία για να διαμείνουν. Ερωτεύτηκε, όπως μου εκμυστηρεύτηκε τον Ηνίοχο των Δελφών όταν βρέθηκε μόνη της μαζί του στο μουσείο, με το απογευματινό φως να τον λούζει από τον φεγγίτη. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Nashville, Tenesse, όπου βρίσκεται το περίφημο πιστό αντίγραφο του Παρθενώνα από τη δεκαετία του 1930. Το επισκέφθηκε εκεί άπειρες φορές για να το θαυμάσει και να το δείξει στην οικογένειά της και στους μαθητές της, χωρίς να έχει καν ελληνική καταγωγή. Ασχολούνταν με τη διδασκαλία αρχαίων ελληνικών στις ΗΠΑ και επισκέφτηκε την Ελλάδα 17 φορές, με τον σύζυγό της, τους φίλους της, τους μαθητές της.

«Η Αμερικανίδα έφερε στην Ελλάδα τα παιδιά και τα εγγόνιά της για να τους δείξει τα μέρη που αγάπησε και δίδαξε για όλη της τη ζωή»

Το ταξίδι όμως στο οποίο είχα αναλάβει τη ξενάγησή τους ήταν διαφορετικό. Και αυτό γιατί έφερε στην Ελλάδα τα παιδιά και τα εγγόνιά της για να τους δείξει τα μέρη που αγάπησε και δίδαξε για όλη της τη ζωή.
Πριν έρθουν, τους μαγείρεψε ελληνικά φαγητά και τους έμαθε ελληνικές λέξεις. Ανέθεσε στα 5 εγγόνια της (7-13 χρονών) να κάνουν το καθένα από μια εργασία, για τους θεούς του Ολύμπου, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τη μάχη του Μαραθώνα, το αρχαίο θέατρο, τα ομηρικά έπη, το μαντείο των Δελφών και να μας τις παρουσιάσουν στις επισκέψεις μας σε χώρους και μουσεία. Και τους μάθαμε μαζί, αυτή κι εγώ, για την Ελλάδα μέσα σε μια βδομάδα ό,τι μπορούσαμε.
Η γιαγιά με μπαστούνι και προβλήματα υγείας ήρθε μαζί μας παντού, σε ανηφόρες, βουνά, κάστρα, σκάλες ψηλές κι απότομες, με λαχτάρα για να ακούσει τα εγγόνια της να παρουσιάζουν την Ελλάδα και να συζητήσει μαζί μας. Κάθε φορά πριν φτάσουμε κάπου, μου έλεγε «Εγώ μάλλον δε θα ρθω μαζί σας, θα μείνω κάτω» και τελευταία στιγμή πάντα έβαζε όλες τις δυνάμεις και ερχόταν! Και τα εγγόνια καθόταν υπομονετικά και άκουγαν τις ιστορίες και ρωτούσαν.

«Η αισιοδοξία και η ευελιξία με βοηθούν στην καθημερινότητα και στις δυσκολίες»

Όσο για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας για τη πιο δύσκολη στιγμή, ειλικρινά δεν μπορώ να σκεφτώ! Είμαι τυχερή! Δεν μου έχει  συμβεί στα 30 χρόνια ξεναγικής ζωής κάτι τόσο δυσάρεστο που να μην μπορώ να ξεχάσω. Είμαι αισιόδοξη κι ευέλικτη ως άτομο, οπότε όλα αυτά με βοηθούν στην καθημερινότητα και στις δυσκολίες.

Πώς το all inclusive, ο υπερτουρισμός, η βελτίωση των υποδομών της χώρας και των ελληνικών προορισμών, οι νέες αεροπορικές συνδέσεις της Ελλάδας με ξένες χώρες, ο προσβάσιμος τουρισμός και ο «Τουρισμός για όλους» επηρεάζει το επάγγελμα του ξεναγού

Ποιες είναι οι ομοιότητες αλλά και οι διαφορές που παρατηρείτε στη δουλειά σας από την περίοδο που ξεκινήσατε να ασχολείσθε με τη ξενάγηση τόσο Ελλήνων όσο και ξένων τουριστών σε διάφορους ελληνικούς προορισμούς σε σχέση με το σήμερα;

Λόγω των αλλαγών που καταγράφηκαν στις εθνικότητες των τουριστών οι οποίοι επισκέπτονται την Ελλάδα, υπάρχει σήμερα ζήτηση για ξένες γλώσσες που παλαιότερα δεν ζητούνταν συχνά. Π.χ. Ρώσοι, Κινέζοι, Τούρκοι, Πολωνοί, κλπ. Αυξήθηκαν πολύ οι προορισμοί-λιμάνια με τεράστια πλέον κρουαζιερόπλοια των 3.000-6.000 επιβατών κι έγινε η κρουαζιέρα οικονομικός τρόπος διακοπών για όλους. Όμως αυτό δημιούργησε τα γνωστά προβλήματα υπερτουρισμού που έχουμε σε Ακρόπολη, Σαντορίνη, Μύκονο, Κέρκυρα, κάποιες μέρες της εβδομάδας. Σήμερα όλα σχεδόν τα ξένα γκρουπ που έρχονται με οργανωμένα πακέτα των tour operators για τον ήλιο και τη θάλασσα μένουν πλέον σε all-inclusive ξενοδοχεία. Άρα αποφεύγουν οι πελάτες να βγαίνουν συχνά έξω από αυτές τις μονάδες, αφού όλα είναι πληρωμένα σε διατροφή, όπως εξάλλου και στα κρουαζιερόπλοια. Το παραπάνω μοντέλο all inclusive μαζικού τουρισμού έχει συνέπειες στις τοπικές κοινωνίες κι σε όλους μας ως επαγγελματίες του τουρισμού: δεν θα καταναλώσουν αυτοί οι πελάτες εύκολα τρόφιμα, ποτά, καφέ εκτός μονάδας ή πλοίου, δεν θα αγοράσουν πολλοί εκδρομές. Έχουμε δηλαδή λιγότερη απασχόληση για τα τουριστικά πρακτορεία, τους ξεναγούς, τους  οδηγούς, τα καταστήματα, του αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία, για τους προορισμούς γενικά. Επίσης τα μεγαλύτερο μέρος του ποσού δαπάνης των πακέτων αυτών μένει στο διοργανωτή στο εξωτερικό, δε διοχετεύεται στην τοπική αγορά ως κέρδος. Το θεωρώ αναγκαίο κακό, υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει, αφού εξυπηρετεί κυρίως τον φθηνό μαζικό τουρισμό.

Έχουμε τεράστια βελτίωση στις υποδομές των προορισμών και της χώρας: όπως οδικό δίκτυο, ανακαινισμένα ξενοδοχεία, ξενώνες, μουσεία, ειδικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, νέες και πολλές αεροπορικές συνδέσεις προορισμών μας με low cost ή εταιρείες γραμμών, για μέρη της Ελλάδας που πριν ήταν σχεδόν αποκομμένα από το εξωτερικό. Με χαροποιεί επίσης ότι σταδιακά ο προσβάσιμος τουρισμός άρχισε να γίνεται συνείδηση σε επαγγελματίες, υπηρεσίες και μουσεία μας-είναι υποχρέωση του κράτους καταρχήν. Προσπαθούν να εξυπηρετήσουν καλύτερα τα άτομα με κινητικές δυσκολίες, αλλά και με θέματα όρασης ακοής, ηλικιωμένους, τραυματίες, μαμάδες με καρότσια. Έχω ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση στο θέμα «Τουρισμός για όλους» και διδάσκω σε ξεναγούς εδώ και στο εξωτερικό ως επιμόρφωση σε σεμινάρια το θέμα της προσβασιμότητας στα τουρ. Όλοι μας κάποτε μεγαλώνουμε και μετά τα 50 μας χρειαζόμαστε εύκολη πρόσβαση στα ταξίδια μας, όπως άλλωστε κι οι γονείς μας ή οι παππούδες μας, σκεφτείτε το αυτό.

Όλα αλλάζουν και η τουριστική αγορά, μαζί και οι ξεναγοί, πρέπει να ακολουθούμε και να εξελισσόμαστε. Βλέπουμε σήμερα δημοφιλείς πόλεις στην Ευρώπη που υποφέρουν από υπερτουρισμό και μας λένε στα ευρωπαϊκά συνέδρια ότι σταμάτησαν τις τουριστικές καμπάνιες, γιατί δεν θέλουν πια να προσελκύσουν περισσότερους επισκέπτες, αλλά «καλύτερους» επισκέπτες, σε άγνωστα μέρη της πόλης ή της περιφέρειας και στη χαμηλή σεζόν.

«Από τις πιο «ευχάριστες» ξεναγήσεις που θυμάμαι ήταν το 2017, η πρώτη φορά που ξενάγησα άτομα με σύνδρομο Down στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, για να κάνω την πρακτική μου και να πιστοποιηθώ ως «T- GUIDE» για την εξειδίκευση σε ξεναγήσεις δηλαδή σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες».

Ασχοληθείσθε με την ξενάγηση ποικίλων- διαφόρων ομάδων, τουριστών κλπ.( ξεναγήσεις οργανωμένων groups από όλον τον κόσμο, πριβέ επισκεπτών, θρησκευτικών ομάδων, ατόμων με αναπηρία, μαθησιακές δυσκολίες κλπ.). Ποια επομένως είναι η πιο «ευχάριστη» για εσάς ξενάγηση; Και ποια θα χαρακτηρίζατε ως πολλά υποσχόμενη αγορά για τον ελληνικό τουρισμό; 

Όντως έχω ξεναγήσει και ξεναγώ ό,τι είδους ομάδες ή μεμονωμένους επισκέπτες μπορείτε να φανταστείτε, σε διαφορετικά θέματα και προορισμούς. Κι αυτή η ποικιλία είναι που δεν μ’ αφήνει να βαρεθώ. Δε θα μπορούσα ποτέ προσωπικά να μένω και να ξεναγώ καθημερινά σ’ ένα μόνο μέρος, πχ στην Ακρόπολη ή στην Κνωσσό ή σ’ ένα μόνο μουσείο, είναι βαρετό για μένα και έτσι γίνεσαι ξεναγός-παπαγάλος, να λες τα ίδια ξανά και ξανά. Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι αυτό κάνουμε, αλλά είναι μύθος. Ο ξεναγός μετακινείται συνέχεια με τους επισκέπτες και συχνά κάνει διαφορετικά θεματικά τουρ. Από τις πιο «ευχάριστες» ξεναγήσεις που θυμάμαι ήταν το 2017, η πρώτη φορά που ξενάγησα άτομα με σύνδρομο Down στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, για να κάνω την πρακτική μου και να πιστοποιηθώ ως «T- GUIDE» για την εξειδίκευση σε ξεναγήσεις δηλαδή σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες. Δε θα ξεχάσω ότι είχα απο πριν το μεγαλύτερο άγχος που είχα ποτέ στα 30 χρόνια ξεναγικής μου καριέρας! Με τη βοήθεια της ψυχολόγου-φροντίστριας της ομάδας, όχι μόνο εξελίχθηκε για μένα σε μια αξέχαστη κι ενδιαφέρουσα εμπειρία ξενάγησης, αλλά στο τέλος βλέπεις την ευγνωμοσύνη από τα άτομα των ομάδων αυτών και αισθάνεσαι μεγαλύτερη δικαίωση απ’ ό,τι ξεναγώντας οποιαδήποτε άλλη ομάδα, χωρίς καν να έχεις οικονομικό όφελος. Στο τέλος αυτού του είδους των τουρ είχα πάντα ένα αίσθημα λύτρωσης κι ευφορίας μαζί, για την προσφορά μου και την ευγνωμοσύνη των ατόμων αυτών.

«Ο προσβάσιμος, ο θρησκευτικός τουρισμός, ο modular tourism με τα πριβέ tailor made τουρ έχουν τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης και μέλλον στην Ελλάδα»

Για να απαντήσω στην ερώτησή σας, θεωρώ ότι ο προσβάσιμος τουρισμός έχει τεράστιες προοπτικές και μέλλον. Σκεφτείτε ότι το 1/3 του πλανήτη μας έχει κάποιο θέμα υγείας ορατό στους άλλους ή αόρατο, αλλά θέλει να ταξιδέψει και ψάχνει για τους πιο προσβάσιμους προορισμούς με την καλύτερη πληροφόρηση. Μιλάω πάντα για προσβασιμότητα στα πάντα και που αφορά όλους μας: κεντρικό κράτος, Δήμους, Περιφέρειες, εταιρείες κι ιδιώτες. Από τη ράμπα στους δρόμους και στις WC, μέχρι το κατάστημα ή εστιατόριο ή το μουσείο. Όλοι εμείς είμαστε μέρος της αλυσίδας αυτής.

Επίσης ανεβαίνουν πολύ τα πριβέ tailor made τουρ, επειδή πολλοί ταξιδιώτες προτιμούν πλέον να έχουν τον ξεναγό και τον οδηγό τους και να κάνουν το πρόγραμμα που θέλουν, στο ρυθμό που θέλουν, την ώρα που θέλουν, χωρίς άγχος και τρέξιμο, μακριά από τα πλήθη του μαζικού τουρισμού. Τα τελευταία χρονιά σχεδόν μόνο με τέτοια πριβέ τουρ εργάζομαι, κυρίως με Αμερικανούς επισκέπτες, αλλά και Αυστραλούς, Καναδούς, Ελβετούς, ενώ όλο και πιο σπάνια με Γερμανούς ή Βρετανούς. Αυτή είναι κι η κοινή διαπίστωση και στα ευρωπαϊκά φόρα τουρισμού που συμμετέχουμε: αύξηση των πριβέ κι οικογενειακών τουρ, με εμπειρίες και συμμετοχή του επισκέπτη σε τοπικές δραστηριότητες. Το ονομάζουν «modular tourism», ενώ λίγες επιχειρήσεις έχουν προσαρμοστεί στο μοντέλο αυτό εξειδίκευσης ανά πελάτη.

Ο θρησκευτικός τουρισμός σε όλη την Ελλάδα, που μας προσφέρει εδώ και πολλές δεκαετίες σταθερό εισόδημα, με Χριστιανούς όλων των δογμάτων από όλον το κόσμο, αλλά επίσης και τα θεματικά εβραϊκά τουρ σε συναγωγές μας, ή σε ισλαμικά μνημεία μας, έχει και θα συνεχίσει να έχει μεγαλύτερη ανάπτυξη και θα πρέπει να την εκμεταλλευτούμε.

«Στις Μονές των Μετεώρων πρέπει να έχω πάει για ξενάγηση γύρω στις 700 φορές! Κι αυτό χωρίς να κατοικώ καν στην περιοχή»

Αναλαμβάνετε τη ξενάγηση ατόμων που μιλούν τόσο την ελληνική όσο και την αγγλική αλλά και τη γερμανική γλώσσα, καθώς μιλάτε άπταιστα τρεις αυτές γλώσσες. Μπορείτε να προσδιορίσετε κατά προσέγγιση τον αριθμό των ατόμων που έχετε αναλάβει τη ξενάγησή τους τα 30 χρόνια της καριέρας σας στο επάγγελμα της ξεναγού. Ποιοι είναι οι πιο ευχάριστοι «πελάτες» και αντιθέτως οι πιο δύστροποι; 

Ναι, οι ξεναγήσεις μου είναι κυρίως στα αγγλικά και γερμανικά, με πολύ πιο σπάνια τα ελληνικά, αφού οι ημεδαποί τουριστικοί πράκτορες αποφεύγουν για τα ελληνικά γκρουπ να απασχολούν επίσημο ξεναγό, συνήθως για λόγους οικονομίας. Όμως ούτε και τα περισσότερα γκρουπ, σύλλογοι, εταιρίες  σκέφτονται συχνά ότι ένας καλός ξεναγός κάνει τη διαφορά σε μια εκδρομή ή ότι θα ‘ναι μικρή η διαφορά κόστους στο συνολικό πακέτο στο τέλος. Πόσες φορές ακούμε δίπλα μας από τα ελληνικά γκρουπ που τα αφήνει ο αρχηγός μόνα τους σκόρπια σε ένα μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο ή σε μια μονή και δεν καταλαβαίνουν τίποτε απ’ όσα βλέπουν να λένε: «Είδες βρε παιδί μου οι ξένοι! Παντού έχουν ξεναγό και όλα τ’ ακούνε!»

Εξαίρεση τα σχολεία όταν κάνουν τις εκπαιδευτικές εκδρομές τους, οπότε συνήθως «αναγκαστικά» θα πάρουν ξεναγό, αν δε θέλουν να διαβάσουν και να τους κάνουν στην τάξη και μετά επί τόπου μάθημα οι δάσκαλοί τους.

 

Δεν είναι εύκολο να υπολογίσει ένας ξεναγός τον αριθμό των ατόμων που έχει ξεναγήσει για μια ζωή! Είναι πολλές χιλιάδες. Μπορώ μόνο να σας πω – γιατί κατά προσέγγιση έκανα έναν υπολογισμό – ότι στις μονές των Μετεώρων πρέπει να έχω πάει για ξενάγηση γύρω στις 700 φορές! Κι αυτό χωρίς να κατοικώ καν στην περιοχή. Είτε σε πολυήμερες, είτε σε μονοήμερες εκδρομές από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, τα Μετέωρα είναι πολύ συχνά στο πρόγραμμά μας.

Οι καλύτεροι αλλά και πιο βολικοί επισκέπτες είναι οι Αμερικανοί, και νομίζω όλοι οι ξεναγοί που εργάζονται με την Αμερικανική αγορά θα συμφωνήσουν. Για μένα δεν παίζει ρόλο μόνο το να αφήνει κάποιος σημαντικό συνάλλαγμα στη χώρα, να ψωνίζει, να τρώει ή να δίνει μεγάλο φιλοδώρημα αλλά επίσης η συμπεριφορά του, η ευγένεια, η συνέπεια στην ώρα σε μια εκδρομή.

Γενικά μόνο θα πω ότι υπάρχουν κάποιοι ζάμπλουτοι, που νομίζουν ότι με το χρήμα τα πάντα αγοράζονται κι ότι ο ξεναγός κι ο οδηγός είναι δούλοι τους, αλλά δεν είναι έτσι. Απλά όταν μας τύχει τέτοια περίπτωση, ο επαγγελματίας ξεναγός θα κάνει υπομονή όσο εργάζεται και θα είναι ευγενικός με ακραίες συμπεριφορές, αλλά μπορεί να μην ξαναπάει για παρόμοια τουρ. Δεν θέλω ποτέ όμως να γενικεύω λαούς κι έθνη ως συμπεριφορές, δεν είναι δίκαιο να λέμε ότι οι τάδε είναι γενικά δύστροποι. Είναι όλα θέμα παιδείας των ανθρώπων. Επίσης έχω διαπιστώσει ότι όταν οι δύστροποι βρίσκονται μέσα σε ομάδες με πολλούς άλλους, δημιουργούν πιο συχνά προβλήματα, έχουν τη συμπεριφορά του πλήθους, παρακινούν κι άλλους να παραπονεθούν για το οτιδήποτε ή παρασύρονται από άλλους. Ενώ όταν είναι κάποιος σε πριβέ τουρ, η συμπεριφορά είναι διαφορετική. Τουριστική ψυχολογία λέγεται κι είναι στα μαθήματα που διδασκόμαστε στις σχολές ξεναγών.

«Να υπάρχει πολιτική βούληση για να ξαναγίνουν οι σχολές ξεναγών πρότυπο για τον CEDEFOP»

Ποια είναι τα βήματα που έχουν γίνει από την Ελληνική Πολιτεία για την αναγνώριση του ρόλου και της αξίας της-του ξεναγού στον ελληνικό τουρισμό και κατά συνέπεια στην ελληνική οικονομία; Και τι θα πρέπει να γίνει στον καίριο τομέα της εκπαίδευσής σας; 

Μεγάλη και πονεμένη ιστορία! Όλα πήγαιναν μια χαρά επί δεκαετίες, με τις σχολές ξεναγών μας, αρχικά υπό τον ΕΟΤ και μετά απευθείας στο Υπουργείο Τουρισμού και στον ΟΤΕΚ. Αυτά ήταν μια φορά κι έναν καιρό, όταν οι σχολές ξεναγών λειτουργούσαν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Ρόδο, Κέρκυρα, ακόμα και Λέσβο ή Μεσολόγγι με εισαγωγικές εξετάσεις για όλους και κυρίως στην άριστη χρήση των ξένων γλωσσών, με βάση επιτυχίας τα 16/20. Μέχρι που με το πρόσχημα της τρόικας, της οικονομίας στον κρατικό προϋπολογισμό και του δήθεν «ανοίγματος» του επαγγέλματός μας το 2010 καταργήθηκε ο ΟΤΕΚ, απαξιώθηκαν όλες οι επαγγελματικές τουριστικές σχολές του Υπουργείου Τουρισμού, ανεστάλη για 8 χρόνια η λειτουργία των σχολών ξεναγών και μείναμε με τα ανεπαρκή «δίμηνα ταχύρρυθμα» σεμινάρια που πρόσφεραν με το αζημίωτο τα ΑΕΙ και που διαγκωνίζονταν μεταξύ 2011-2017 ποιό θα τα πρωτοκάνει. Η τουριστική αγορά για 8 χρόνια ασφυκτιούσε, γιατί έγινε μαζική παραγωγή κυρίως αγγλόφωνων και ταχύρρυθμα εκπαιδευμένων ξεναγών κατά 80% με γνώση αγγλικών, ενώ δεν υπήρχαν μέχρι το 2017 σχολές ξεναγών για να παράγουν σωστά εκπαιδευμένους και πολύγλωσσους επαγγελματίες που να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε όλα τα είδη και τις δυσκολίες των εκδρομών και ξεναγήσεων.

Στο δια ταύτα: η προηγούμενη Υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά κατάλαβε τη σημασία που έχει για την εικόνα μιας χώρας, ενός προορισμού, ο καλός κι άρτια καταρτισμένος ξεναγός, που πάντα παγκοσμίως χαρακτηρίζεται ως ο «πρεσβευτής του τουρισμού» για την εικόνα μιας χώρας κι ασκεί τουριστική διπλωματία. Η κυρία  Κουντουρά κατάφερε να ξανανοίξει το 2017 τη Σχολή Ξεναγών της Αθήνας για πρώτη φορά μετά από 8 χρόνια. Απ’ ό,τι φαίνεται και η σημερινή ηγεσία του Υπ. Τουρισμού δίνει ευτυχώς την πρέπουσα σημασία ξανά στην εκπαίδευσή μας, αφού ο νυν Υφυπουργός Τουρισμού, Μάνος Κόνσολας, πρόσφατα άνοιξε και πάλι τη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης, την τρίτη πλέον φουρνιά σπουδαστών στη Σχολή της Αθήνας κι ανακοίνωσε επίσης τη λειτουργία των Σχολών Κέρκυρας και Ρόδου. Έπεται, όπως ανακοίνωσε πριν δύο βδομάδες  δημοσίως, συνέχεια με την ανωτατοποίηση των Σχολών μας σε επίπεδο ΑΕΙ.

Εμείς ζητούμε εδώ και χρόνια ως σήμερα κι από τότε που καταργήθηκαν, τα εξής:

α) την επαναφορά των εισαγωγικών εξετάσεων για όλους τους υποψηφίους, αρχικά στα προφορικά στην ξένη γλώσσα για αποδεδειγμένη άριστη χρήση της, με βάση τα 16/20,

β) την επαναφορά της προφορικής εξέτασης όλων μας ανεξαιρέτως στις ξένες γλώσσες, για την επέκταση αδείας ξενάγησης σε άλλη γλώσσα, σε ήδη επαγγελματίες ξεναγούς, σε σπουδαστές, σε υποψήφιους για τις σχολές. Χωρίς αυτήν, έπεσε το επίπεδο χρήσης των γλωσσών τα τελευταία 10 χρόνια. Η προφορική χρήση της γλώσσας είναι το κυριότερο στοιχείο κι εργαλείο του ξεναγού.

γ) την υιοθέτηση από το Υπουργείο και τις Σχολές μας του Ευρωπαϊκού Προτύπου ΕΝ15565:2008 για την ελάχιστη εκπαίδευση του ξεναγού στην Ευρώπη, που προβλέπει ότι πρέπει να έχει 60% θεωρία και 40% πρακτική άσκηση, σε συγκεκριμένα πεδία, που είναι ήδη τυποποιημένα πανευρωπαϊκά κι είναι εύκολο να υιοθετηθούν από το Υπουργείο Τουρισμού.

Αυτά είναι τα βασικά που πρέπει να γίνουν από την ηγεσία του τουρισμού κι είναι όλα πανεύκολα, χωρίς κόστος για το κράτος, αφού εμείς πληρώναμε τα εξέταστρα. Αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση για να ξαναγίνουν οι σχολές ξεναγών πρότυπο για τον CEDEFOP.

«Οι παράνομες ξεναγήσεις από ανειδίκευτους αποτελεί κοινό πρόβλημα για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης»

Με την ιδιότητά σας και ως Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ξεναγών (FEG) ποια είναι τα κύρια τα οποία συνθέτουν το περιβάλλον στο οποίο καλούνται να λειτουργήσουν οι ξεναγοί στη Γηραιά ήπειρο; Και ποιες «καλές πρακτικές» ευρωπαϊκών κρατών θα πρέπει να υιοθετήσει η Ελλάδα για να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας και όχι μόνο των ξεναγών στη χώρα μας; 

Τα προβλήματα είναι κοινά πάνω-κάτω σε όλες τις χώρες. Κυριότερο, όπως και σε μας – οι παράνομες ξεναγήσεις από ανειδίκευτους, από φοιτητές, από οποιονδήποτε το ασκεί ως πάρεργο για να βγάλει ένα χαρτζιλίκι, συνήθως «μαύρα». Με την εξάπλωση του διαδικτύου το πρόβλημα έχει ενταθεί και για μας και για τους διοργανωτές εκδρομών και φυσικά έχει ως αποτέλεσμα την φοροδιαφυγή κι εισφοροδιαφυγή, πέρα από την αντιποίηση του επαγγέλματος και την εξαπάτηση του καταναλωτή-επισκέπτη μας.

Όποιος θέλει, δηλώνει ό,τι θέλει και διοργανώνει εκδρομές, μεταφορές, ξεναγήσεις επισκεπτών, χωρίς άδεια και χωρίς ασφάλεια φυσικά. Ελέγχους και επιβολή των νόμιμων προστίμων ζητάμε όλοι μας από το κράτος.

Το πρόγραμμα ξενάγησης σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες T–Guide της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ποιοι είναι οι κύριοι άξονες του προγράμματος ξενάγησης σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες Τ-Guide της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο συμμετείχατε και πιστοποιηθήκατε ως εκπαιδεύτρια το 2016; Υιοθετείται το πρόγραμμα αυτό στην Ελλάδα; 

To T-GUIDE είναι μια νέα επιμόρφωση για ξεναγήσεις σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες, που προσφέρεται από την FEG και το European Network for Accessible Tourism (ENAT) σε πιστοποιημένους ξεναγούς. Είναι το αποτέλεσμα του ευρωπαϊκού προγράμματος που χρηματοδοτήθηκε από την E.E. μέσω του Leonardo project, με κύριο εταίρο την FEG, με σκοπό την ανάπτυξη ενός επιμορφωτικού σεμιναρίου για την δια βίου μάθηση των πιστοποιημένων ξεναγών. Το Τ-GUIDE παρακινεί τους ξεναγούς να: εμπλουτίσουν τις δεξιότητές τους και να αποκτήσουν πρόσβαση σε μια άμεσα και ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά για ξεναγούς, οι οποίοι θα μπορούν να ανταπεξέλθουν ικανοποιητικά σε αυτού του είδους την ευαίσθητη εργασία και να δικτυωθούν με τέτοιες ειδικές ομάδες.

Για την πιστοποίηση του ως T-GUIDE, ο ξεναγός θα πρέπει να ολοκληρώσει επιτυχώς και τα 4 στάδια επιμόρφωσης:

• Τηλεμάθηση (online learning) στην αγγλική γλώσσα σε καθορισμένα μαθήματα-ενότητες, το καθένα από τα οποία έχει ένα τελικό τεστ,
• Ένα γραπτό τεστ για να διαπιστωθεί ότι έγιναν κατανοητά τα μαθήματα και η γνώση που προσφέρονται στα παραπάνω μαθήματα του online learning,
• Παρακολούθηση διήμερου σεμιναρίου σε τάξη με διαδραστικό μάθημα και
• Μέσα σε διάστημα 6 μηνών από την παρακολούθηση του σεμιναρίου στην τάξη, ο ξεναγός θα πρέπει να προετοιμαστεί και να ξεναγήσει μια πραγματική ομάδα με μαθησιακές δυσκολίες σε χώρο της επιλογής του και στη συνέχεια να παρουσιάσει τεκμηριωμένα  την αξιολόγηση του πελάτη του, την περιγραφή της προετοιμασίας από τον ίδιο και τον τρόπο διεξαγωγής της ξενάγησης και την αυτοαξιολόγησή του, σε φάκελο που θα υποβληθεί από τους εκπαιδευτές του σεμιναρίου στην τριμελή επιτροπή T-GUIDEπου αποτελείται από εκπροσώπους των FEG & ENAT.

Το εντατικό διήμερο σεμινάριο που διοργανώθηκε ήδη  από την FEG στη Θεσσαλονίκη και στην Κρήτη για πιστοποιημένους ξεναγούς της Ελλάδας στην ελληνική γλώσσα, περιελάμβανε την εξάσκηση στη χρήση της «εύκολα κατανοητής γλώσσας» (ETUL-easy to understand language), την κατανόηση της λειτουργίας οργανισμών και των κοινωνικών δομών των ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες και της σχετικής Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Γίνεται εξάσκηση στην κατανόηση των μαθησιακών δυσκολιών, μαθαίνουμε τι είναι τα φυλλάδια πρόσβασης, τα φυλλάδια αφήγησης και ο προσβάσιμος τουρισμός ή τουρισμός για όλους μέσω διεθνών πρακτικών. Αναπτύσσουμε δεξιότητες σε επικοινωνιακές τεχνικές και στην προετοιμασία των ξεναγήσεών μας.

Αφού ο ξεναγός συμπληρώσει επιτυχώς και τα 4 στάδια επιμόρφωσης και πιστοποιηθεί ως T-GUIDE, το όνομα, το μέιλ, η γλώσσα/ες ξενάγησης και η περιοχή εργασίας του θα δημοσιοποιηθούν από την FEG και τον ENAT στις αντίστοιχες ιστοσελίδες των δύο οργανισμών.

Ποιος πρέπει να παρακολουθήσει; … Μαθησιακά αποτελέσματα

Όλοι οι πιστοποιημένοι ξεναγοί που είναι μέλη των σωματείων ξεναγών της Ελλάδας και που θέλουν να διευρύνουν το μαθησιακό τους πεδίο και τις δεξιότητες τους σ’ αυτήν την ειδική αγορά, έχουν το δικαίωμα να κάνουν αίτηση για την επιμόρφωση T-GUIDE.

Μόνον όσοι ξεναγοί-μέλη σωματείων ξεναγών ολοκληρώσουν επιτυχώς την τηλεμάθηση του 1^ου σταδίου και  στη συνέχεια ολοκληρώσουν με επιτυχία το γραπτό τεστ του 2^ου σταδίου έχουν το δικαίωμα να παρακολουθήσουν το διήμερο διαδραστικό σεμινάριο T-GUIDE.

Οι σκοποί του σεμιναρίου συνίστανται:

– στην αναγνώριση της σημασίας της προετοιμασίας μιας ξενάγησης

– στη συνεργασία με τους φροντιστές της ομάδας

– στην κατανόηση των μαθησιακών δυσκολιών

– στη μελέτη και προσαρμογή του ξεναγού στο ειδικό αυτό κοινό

– στη χρήση της εύκολα κατανοητής γλώσσας

– στη ξενάγηση σε περίπατο ή σε μνημεία και μουσεία

– στην αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων

– στη βελτίωση χρήσης της γλώσσας του σώματος

– στην προετοιμασία των κατάλληλων οπτικών βοηθημάτων

«Όποιος νομίζει ότι επειδή είναι 10-20 χρόνια ξεναγός τα ξέρει όλα κι είναι καλός στα πάντα, κάνει μέγα λάθος»

Πόσα χρόνια ασχοληθείσθε και με τη μετεκπαίδευση επαγγελματιών ξεναγών στην Ελλάδα και σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (σε ποιες;); Και ποιες είναι οι κύριες επισημάνσεις σας από την ασχολίας σας αυτή;

Ο ξεναγός είναι παγκοσμίως επάγγελμα που χρειάζεται κατ’ εξοχήν δια βίου μάθηση. Δε σταματάει ποτέ να επιμορφώνεται, κυρίως τους χειμερινούς μήνες με σεμινάρια, διαλέξεις κι εκπαιδευτικές εκδρομές στη χώρα όπου εξειδικεύεται κι είναι πιστοποιημένος να ξεναγεί.

Υπάρχουν χώρες όπου η δια βίου εκπαίδευση είναι υποχρεωτική στους ξεναγούς για να ανανεωθεί η ξεναγική τους ταυτότητα κάθε χρόνο ή η ιδιότητα μέλους στο σωματείο τους. Αυτό γίνεται επί πληρωμή κι οι ξεναγοί είναι μαθημένοι ότι θα επιμορφωθούν κάθε χρόνο με πιστοποιητικά παρακολούθησης ή επάρκειας. Στην Ελλάδα τα θέλουμε όλα δωρεάν από το κράτος και εύκολα, χωρίς να προσπαθήσουμε καθόλου. Έχουμε τουλάχιστον το δικό μας καθιερωμένο ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο-Σεμινάριο Ξεναγών που γίνεται από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξεναγών από το 1999 σε διαφορετικό κάθε φορά μέρος της Ελλάδας, αλλά και τα σεμινάρια που διοργανώνουν κάθε χειμώνα για τα μέλη τους τα κατά τόπους σωματεία μας.

Είναι κρίμα όμως να υπάρχουν τόσα ευρωπαϊκά και κρατικά κονδύλια ανεκμετάλλευτα ή να ξοδεύονται σε άσχετα προγράμματα, χωρίς αποτέλεσμα, αντί να διοχετεύονται σε επαγγελματίες που τα χρειάζονται.

Εγώ ως πιστοποιημένη εθνική εκπαιδεύτρια ξεναγών της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Σωματείων Ξεναγών (WFTGA) από το 2011 πιστοποιημένη και από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία (FEG) από το 2014, έχω διδάξει τεχνικές ξενάγησης, σε θεωρία και πρακτική άσκηση ή σε θεματικά σεμινάρια σε ξεναγούς στα αγγλικά σε Κροατία, Πορτογαλία, Τσεχία, Ρωσία και στα ελληνικά στη χώρα μας σε Θεσσαλονίκη και Κρήτη, ενώ σχεδιάζουμε τώρα ένα τριήμερο στη Ρόδο, σε συνεργασία με τα κατά τόπους σωματεία ξεναγών μας.

Όποιος νομίζει ότι επειδή είναι 10-20 χρόνια ξεναγός τα ξέρει όλα κι είναι καλός στα πάντα, κάνει μέγα λάθος. Πάντα έχουμε περιθώρια βελτίωσης, αρκεί να το θέλουμε. Αυτό το διαπίστωσα κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι έμπειροι συνάδελφοι όταν πρωτοκάναμε το σεμινάριο επικοινωνίας και μετά το Εκπαιδεύοντας τον Εκπαιδευτή. Μέσα από τους άλλους συμμετέχοντες και από τους διδάσκοντες το σίγουρο είναι ότι αυτοβελτιώνεσαι και αντιλαμβάνεσαι τα λάθη που κάνεις στις τεχνικές ξενάγησης. Οπότε η αντιμετώπιση των εκπαιδευόμενων ξεναγών που θέλουν να μάθουν είναι θετική κι οι γραπτές αξιολογήσεις τους στο τέλος επίσης πολύ καλές. Από τα σχόλια που παίρνουμε με τις αξιολογήσεις αυτές βελτιώνουμε και προσαρμόζουμε το κάθε σεμινάριο και τον εαυτό μας ως εκπαιδευτές για τις επόμενες φορές. Κάτι που στην Ελλάδα θεωρείται ταμπού και σχεδόν κανένα εκπαιδευτικό ίδρυμα δεν το εφαρμόζει, δηλαδή η γραπτή αξιολόγηση της εκπαίδευσης, που συνήθως γίνεται ανώνυμα με ερωτηματολόγιο, στην Ευρώπη είναι υποχρεωτική, ενώ προβλέπεται και από το Ευρωπαϊκό Πρότυπο για την βασική εκπαίδευση του ξεναγού, όπως προανέφερα. Στις ξένες ομοσπονδίες μας πάντοτε έχουμε φυλλάδιο αξιολόγησης, ακόμα και για ένα δίωρο σεμινάριο.

Τα προσόντα- εφόδια που θα πρέπει να έχει ο εν δυνάμει ξεναγός

Ποια είναι τα προσόντα, τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα πρέπει να διαθέτει αυτή ή αυτός που θέλει να ακολουθήσει το επάγγελμα της-του ξεναγού; 

Ευελιξία πάνω από όλα. Επίσης μεταδοτικότητα, με συνδυασμό γνώσης και ψυχαγωγίας μαζί, πνεύμα συνεργασίας με όλους τους εμπλεκόμενους της τουριστικής αγοράς και τους επισκέπτες μας και πάνω απ’ όλα καλή διάθεση και χαμόγελο, όσα προσωπικά προβλήματα και άγχος και να κρύβεις. Είμαστε σαν τους ηθοποιούς στο σανίδι. Ανάβουν τα φώτα, παίζουμε το ρόλο του πρέσβη της χώρας μας.

Οι ταξιδιώτες έρχονται για να περάσουν καλά και να έχουν πάρει πίσω μαζί τους αξέχαστες εμπειρίες. Δεν έρχονται να τους κάνουμε μάθημα – με ελάχιστες εξαιρέσεις εκπαιδευτικών τουρ πανεπιστημίων, σχολείων ή αμιγώς αρχαιολογικών τουρ – ούτε να τους εξαντλήσουμε στην κούραση χωρίς να πάρουν ανάσα. Το ίδιο δεν θέλουμε κι εμείς όταν ταξιδεύουμε εκτός Ελλάδας ως τουρίστες; Για σκεφτείτε το!

«Οι παράνομες ξεναγήσεις είναι διαχρονικά το νούμερο ένα πρόβλημά μας»

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που ταλανίζουν τον κλάδο σας και τι θα πρέπει να γίνει για την επίλυσή τους;

Οι παράνομες ξεναγήσεις και οι παράνομοι διοργανωτές ξεναγήσεων είναι διαχρονικά το νούμερο 1 πρόβλημα μας κι όσο πάει εντείνεται. Ενώ υπάρχει η ανάλογη νομοθεσία, με πρόβλεψη επιβολής προστίμου, δε γίνονται έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές για την αντιποίηση του επαγγέλματός μας, την χωρίς άδεια διοργάνωση εκδρομών και ξεναγήσεων, την φοροδιαφυγή κι εισφοροδιαφυγή και εν τέλει την εξαπάτηση του καταναλωτή-επισκέπτη , την απώλεια εσόδων του Κράτους και του νόμιμου επαγγελματία ξεναγού και του τουριστικού  πρακτορείου.

Τα άλλα προβλήματά μας είναι ελάχιστης σημασίας μπροστά σε αυτό που μόλις προανέφερα.

«Οι ιθύνοντες να εμπιστευτούν τους επαγγελματίες του τουρισμού που ξέρουν τι κάνουν»

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τη φετινή τουριστική κίνηση στην Ελλάδα καθώς συμμετέχετε και εσείς και στον κλάδο αναλαμβάνοντας τη ξενάγηση ατόμων που επισκέπτονται τον τόπο μας; 

Η φετινή σεζόν που τυπικά τελείωσε πήγε πολύ καλά, σχεδόν σε όλους τους ελληνικούς προορισμούς μας. Ήταν από τις καλύτερες χρονιές που είχαμε κι αυτό φαίνεται από την συνεχή ανάπτυξη νέων ξενοδοχείων, επιχειρήσεων τουρισμού, αλλά και στα κρατικά έσοδα που είναι αυξημένα. Το θέμα είναι να συνειδητοποιήσουν οι ιθύνοντές μας ότι όντως ο τουρισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία και να επενδύσουν σ’ αυτόν, στη σωστή εκπαίδευση, επιμόρφωση των επαγγελματιών και στην προβολή των μη κορεσμένων τουριστικά προορισμών για αειφόρο τουρισμό όλο τον χρόνο. Να εμπιστευθούν τους επαγγελματίες που ξέρουν τι κάνουν.

 

 

Σημείωση: Όλες οι φωτογραφίες προέρχονται από το πλούσιο φωτογραφικό αρχείο της κυρίας Έφης Καλαμπουκίδου